Nhiều nhà đầu tư đang bối rối trước diễn biến gần đây của thị trường dầu khí. Bất chấp xung đột kéo dài tại các khu vực sản xuất trọng yếu và tình trạng lạm phát dai dẳng trên toàn cầu, giá dầu vẫn đi ngược kỳ vọng khi giảm trung bình 10% trong năm nay và gần 25% trong 24 tháng qua. Và dù nguy cơ xung đột tại Trung Đông vẫn ở mức cao, cuộc chiến đã bao phủ châu Âu suốt gần bốn năm qua dường như đang tiến gần đến hồi kết. Với vai trò trung gian của Trump và có thể cả EU, Ukraine và Nga nhiều khả năng sẽ lần đầu tiên ngồi lại để thảo luận về việc chấm dứt chiến sự và việc Nga quay trở lại thương mại quốc tế.
Khi mùa cao điểm sưởi ấm – mùa đông – bắt đầu, giá dầu Brent ở mức khá hợp lý 63,01 USD/thùng vào ngày 27/11, trong khi WTI còn hấp dẫn hơn với 58,60 USD. Vậy điều gì đứng sau mức biến động thấp này, ngay trong thời điểm mà bối cảnh địa chính trị và kinh tế toàn cầu lẽ ra phải đẩy giá dầu lên cao? Như thường thấy, nguyên nhân chủ yếu vẫn nằm ở cung và cầu – cụ thể hơn là sự mất cân đối giữa hai yếu tố này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng xem xét các yếu tố chính tác động đến cả hai đại lượng quan trọng này và hướng đi của chúng từ nay đến năm 2026.
Kiểm soát nguồn cung
Không còn nghi ngờ gì nữa, nguồn cung dầu toàn cầu đã liên tục tăng trong suốt năm vừa qua và còn kéo dài đến thời điểm hiện tại. Chỉ tính từ tháng 1/2025 đến nay, nguồn cung đã tăng thêm tới 6,2 triệu thùng/ngày (bpd), nâng tổng mức lên 108,2 triệu thùng/ngày vào tháng 10. Các nhà sản xuất độc lập như Mỹ, Brazil và Guyana đã góp phần lớn vào tình trạng dư cung này, khi những tiến bộ về công nghệ và hiệu quả chi phí giúp họ tiếp tục mở rộng các dự án dầu đá phiến và khai thác ngoài khơi bất chấp giá dầu thấp. Trong khi đó, OPEC+ gồm 22 thành viên đã dần thu hẹp các đợt cắt giảm sản lượng từ thời kỳ đại dịch và đến nay đã tăng sản lượng thêm 2,9 triệu thùng/ngày kể từ tháng 4/2025, chiếm gần một nửa mức tăng sản lượng toàn cầu. Dù vậy, Mỹ vẫn là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, với sản lượng đạt mức kỷ lục 13,86 triệu thùng/ngày trong tháng này. Triết lý “drill, baby, drill” (khoan nữa, khoan mãi) của Trump cho thấy xu hướng này nhiều khả năng sẽ còn tiếp tục ít nhất trong hai năm tới. Hệ quả là OPEC+ buộc phải tăng sản lượng nhiều hơn mức họ mong muốn để bảo vệ thị phần và duy trì ảnh hưởng trong thị trường dầu mỏ toàn cầu rộng lớn hơn.
Cuộc cạnh tranh giành vị thế này đã khiến thị trường tràn ngập nguồn cung dầu thô. Nhóm này sau đó đã thống nhất tạm dừng các đợt tăng sản lượng trong quý I/2026 và sẽ tổ chức một cuộc họp trực tuyến vào ngày 30/11 nhằm thảo luận về việc xây dựng cơ chế xác định công suất sản xuất bền vững của từng quốc gia thành viên. Mặc dù đây là bước đi đúng hướng để kiểm soát nguồn cung, tiến triển của các cuộc hòa đàm giữa Ukraine và Nga có thể khiến mọi thứ đảo chiều. Nếu hai bên đạt được thỏa thuận và Nga tái gia nhập thương mại toàn cầu, rất có thể sẽ có một lượng lớn dầu thô Urals tràn vào thị trường. Các lệnh trừng phạt và trần giá áp dụng cho dầu Nga cho đến nay đã đóng vai trò như một yếu tố then chốt giúp ngăn giá giảm sâu hơn từ phía nguồn cung. Tuy nhiên, đợt giảm giá sâu đó hoàn toàn có thể trở thành hiện thực nếu Nga muốn tận dụng cơ hội bán mạnh dầu thô để nhanh chóng thu về dòng tiền phục vụ tái thiết.
Bàn về phía nhu cầu
Dù hoạt động công nghiệp đã phục hồi sau đại dịch, nhu cầu dầu vẫn khá trầm lắng, đặc biệt là tại những nền kinh tế lớn như Ấn Độ và Trung Quốc. Từng là quốc gia tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới, Trung Quốc hiện đang cho thấy một bức tranh trái chiều. Dù lượng dầu nhập khẩu trong tháng 10 tăng 8,2% so với cùng kỳ, nhu cầu thực tế đối với xăng, dầu diesel và dầu hỏa đã chững lại do tốc độ phổ cập xe điện quá nhanh, sự gia tăng của xe tải chạy LNG và tình trạng suy yếu kéo dài của ngành xây dựng. Kết quả là phần lớn lượng dầu dư thừa được mua vào đã được đưa vào dự trữ, và các nhà phân tích hiện ước tính kho dự trữ chiến lược của Trung Quốc đã vượt 1,3 tỷ thùng. Theo dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), tình trạng mất cân đối này có khả năng còn kéo dài, và thị trường có thể chứng kiến lượng dư cung tương đương gần 4% nhu cầu toàn cầu vào năm 2026, với mức tăng dự báo 790.000 thùng/ngày trong năm nay và 770.000 thùng/ngày vào năm 2026.
Tuy nhiên, về dài hạn, IEA tỏ ra lạc quan hơn và không còn tin rằng nhu cầu dầu sẽ đạt đỉnh trong thập kỷ này. Trong Báo cáo Triển vọng Năng lượng Thế giới công bố ngày 26/11, IEA dự báo nhu cầu dầu có thể tiếp tục tăng đều đặn đến năm 2050, dù tốc độ tăng này khiêm tốn nếu so với các giai đoạn lịch sử trước đây. Về phía mình, OPEC trong báo cáo nhu cầu dầu toàn cầu hằng tháng gần đây cho biết họ kỳ vọng nhu cầu sẽ tương đương với nguồn cung vào năm 2026 – một bước điều chỉnh so với dự báo trước đó rằng thị trường sẽ thiếu hụt nhẹ. Tuy vậy, thực tế là nhu cầu tại các nền kinh tế phát triển gần như đi ngang, còn các thị trường mới nổi lại khó dự đoán. Nguồn cung toàn cầu được dự báo sẽ tăng 3,1 triệu thùng/ngày trong năm 2025 và 2,5 triệu thùng/ngày trong năm 2026, trong khi tăng trưởng nhu cầu, như đã đề cập, vẫn dưới 1 triệu thùng/ngày mỗi năm. Nếu lượng dự trữ tiếp tục tăng với tốc độ hiện tại và không có yếu tố nào hấp thụ phần nguồn cung tăng thêm như dự báo, thật khó để hình dung một kịch bản giá dầu có thể đi lên. Tuy nhiên, quá trình tái vũ trang ở châu Âu cùng những cam kết tăng chi tiêu của NATO có thể trở thành lực hỗ trợ giúp giá dầu giữ được sự ổn định.
Giao dịch CFD dầu và nhiều tài sản khác với Libertex
Ngoài CFD trên các tài sản phổ biến như cổ phiếu, ETF và tiền tệ, Libertex còn cung cấp CFD trên nhiều loại năng lượng, bao gồm dầu thô WTI, Light Sweet và Brent. Để biết thêm thông tin hoặc mở tài khoản ngay hôm nay, hãy truy cập www.libertex.org/signup.
